Bruce Lee'nin İnanılmaz Performansının Sırrı

Zihnini boşalt .
Biçimsiz ol ,
Şekilsiz, Su gibi .
Suyu bardağa koyarsın, bardak gibi olur ,
Suyu şişeye koyarsın, şişe oluverir .
…Demliğe koyarsın, demlik gibi oluverir .
Su hem akabilir, hem gürleyebilir .
Su ol Dostum .

‘Bruce Lee felsefesi ‘

VE İŞTE KAÇIRMAMANIZ GEREKEN VİDEO

BRUCE LEE ‘NİN İBRETLİK HAYATI

Dünya sinemasının efsane ismi,Kung Fu savunma sanatı ustası Bruce lee Jun Fan Kantoca 27 Kasım 1940’ta San Francisco’da (ABD) doğdu. 20 Temmuz 1973’te ,33 yaşındayken ‘Game of deat’ (ölüm oyunu) filminin çekimlri sırasında filmi tamamlayamadan beyninde oluşan ödem sonucu Hong Kong’da öldü. En etkili sözü şudur;’’ 500 değişik tekniğe sahip olmaya hiç gerek yoktur. Tam kavranmış ve ustalık kazanılan 10 teknik yeter de, artar bile!’’

Babası Lee Hoi-chuen Çinli;annesiGrace Lee yarı Alman,yarı çinli’dir. Bruce Lee Jeet Kune Do (durduran yumruk yolu) adını verdiği savunma sanatı sistemini geliştirdi. Usta Sifu’dan Yip Man, Hong Kong şehrinde ilk savaş sanatları eğitimi aldı.

Babası ve annesi Çin operasında oyuncuydu. Komedyen babası rütbeli askerdi de. Lee doğarken turne için ABD’deydiler. Los Angeles’ta Çin takvimine göre ejder yılı ve saatinde doğum gerçekleşti. Bu  çekik gözlü çocuk hemşirelerce çok seviliyordu. Biri ona Bruce  demeye başladı. Sonra çocuk için ABD pasaportu, kimliği lazımdı; babasının soyadı Lee olduğundan çıkartılan bu mecburi kimlikte ismi Bruce Lee oldu. Sonra ailesiyle birlikte Hong Kong’a döndüler.

Doğuştan sağ bacağı kısaydı. Aile sakatlığının üstesinden gelebilmesi için Kung Fu öğrenmesini istedi. 6 yaşındayken ilerideki hırçın, sert karakterini belli ediyordu. Sokakta ğirdiği kavgada dayak yedikten sonra dövüş sanatını öğrenen Küçük Ejder lakaplı Bruce Lee kung fu tekniklerini bilinçsiz şekilde öğrenmeye başladı.

Babası daha ona tiyatro oyununda ona rol verdi. Tek işi sahnede durmaktı. 6yaşına kadar babası sayesinde birçok filmde çocuk oyuncu olarak oynadı. Sonra kötü çocuk rollerinde yer aldı . 6yaşındayken attığı taklalarla akrobatik bir çocuk olduğunu gören film yönetmenleri babasını müjdelemişlerdi. 15 yaşında problemli genç çocuk rolünü aldı. Gençlik dönemine dramatik filmlerle küçük roller aldı. 13’üne gelince babasından Tai Chi dersleri aldı. Fakat aynı yaşta girdiği sokak kavgasında dayak yiyene kadar bu sporla ciddi ilğilenmedi. Kavgadan sonra büyük usta Yip Man’la tanıştı,Man’ın öğretme tarzı öğrenciye göredir. Herkese yetenek ve kapasitesine göre dersler verir. Lee ‘nin  yeteneğini anlamıştı. Man’ın Çin’deki lakabı büyük ejder’di. O da Lee’ye küçük ejder lakabını taktı. Bunu en büyük öğrencilerine bile yapmamıştır. Sebebini Lee’nin yaptığı müsabakalarda kendisinden büyük öğrencileri yenmesine bağlar. Lee’nin wing chun bilgisi ilerledikçe girdiği sokak kavgası sayısı artıyordu.

Hong Kong’da düzenlenen boks şampiyonalarında üst üste 3şampiyonlugu olan Jams’i yenip şampiyon oldu. Bunlara rağmen Lee hala  sokak kavgalarına karışıyordu. O yıl Hong Kong’da çaça dansı şampiyonu oldu. Liseyi bırakmıştı. Sonuçta babası ünlü bir oyuncuydu ve Lee’nin dövüşerek aileye  leke getirmesini istemiyordu. En son  bir  inşaatın bacasında hasmının kolunu ve bacağını kırdığı kavga babasının sabrını taşıran damla oldu. Babası onu ABD’ye yollama kararı aldı. Yanında  götürdüğü tek şey 100 Euro ve Kung Fu bilgileriydi.

İlk gittiğinde, Seattle’deyken bir lokantanın çatı katında garsonluk yaptığı  sürece kalmasına izin verildi. Liseyi  bitirip üniversiteye geçti. Washington Üniversitesi’ne girdi, geceleri  lokantada çalışmayı sürdürdü. Birkaç ay sonra bu hayat tarzının ona göre olmadığını keşfetti. İşinden ayrılıp kung fu öğretmeye başladı. 22 yaşındayken Chinese kung fu (Kendini Korumanın Felsefi Sanatı )adlı kitabını yayınladı. Biriktirdiği para vardı. İlk başta bir bina kiraladı. Okulunun adı Jun Fan Kung Fu School’du. Yavaş  yavaş  öğrenci topluyordu. Bir yandan da üniversite tahsiline devam ediyordu. Hegel ve kanıt üzerine tezler hazırladı. Felsefe bölümünü bitirdi. 1964’te felsefe üzerine mastırını tamamlamadan Linda Emery’le evlendi. Linda ona  çok tutkuluydu ve kıskançtı;filmlerinin sonunda bayan rol arkadaşları yüzünden kavga etmişler, uzun küskünlükler olmuştu kısa süre sonra California’ya taşındılar. 1965’teoğulları Brandon Lee doğdu. Birkaç yıl sonra kızları Shannon dünyaya geldi.

Hollywood’da ona düşmanlık besleyenler olduğunu biliyordu. Lee Çin sinemasını fazla kalkındırmıştır.Hollywood için en büyük tehlike, Lee’nin neredeyse filmlerini kendi yönetir hale gelmesiydi ve Hollywood’a karşı iyi hisler beslemiyor olmasıydı. Çünkü Lee en ufak detayı kaçırmaz, filmin her şeyiyle ilgilenirdi. Çin sineması yükseliyordu. Lee’nin giderek yükselişi Hollywood’a şok etkisi yaptı. Ve birçok kişiye öre Lee’yi hollywood’un asıl sahipleri öldürttü, ve çok söylenti var ama en güçlüsü bir iç savaşa kurban gitmiş olma ihtimalidir. Lee her fırsatta eski tekniklerin yetersiz kaldığını belirterek ‘’uzakdoğu dövüş sanatlarının %90’ıhiçbir işe yaramaz hepsi balondur!’’ diyordu, bunu yüksek sesle söylemeye başlaması olayları başlattı. Lee öğretmenlik zamanlarından itibaren bunu her yerde söyledi.

Amerikalılar Kung Fuyla ilk defa Bruce ile tanıştılar. Bruce diye bir Çinli’nin namı yayılıyordu Los Angeles’te. Sonra diğer boks ve tekvando okulları rahatsız olmuşlardı. Öğrencilerin fesat çıkarmasından sonra bu okulların hocalarıyla Bruce maçlar yaptı.hiçbirini kaybetmedi. Son maçta biraz zorlandı.Artık dövüş sistemine yeni şeyler eklemesi gerektiğine karar verdi. Kazandığı maçlar ona unvan yaptırdı. Diğer okullardan öğrencilerde Bruce’un yanına geliyorlardı. Artık Bruce 3. okulunu da açtı.Çinliler kung funun başkalarına öğretilme karşıydı. Çinliler az konuşur, bildiklerini başkalarına anlatmazdılar. Hatta Lee bir kung fu kitabı bile yazdı. Ama Lee’yegöre bu durum böyle olmamalıydı. Sonunda aşağılamak için Çin’den seçtikleri dövüşçü gönderdiler. Çinli geldi,Bruce şunları söyledi; ‘’senin burada başkalarına kung fu öğretmeni istemiyoruz. Seninle dövüşeceğim: eğer yenersem devam edersin,aksi halde bu okul  kapatırsın’’Bruce pirinç yiyeni 3dakikada halletti ve ‘’kime istersem ona öğretirim!Ne yani? Sadece Çinliler’de mi irade ve yetenek var, diğer toplumlarda  hiçbir şey yok mudur?’’ dedi.

Lee kung fuda  Sisuk 3. Grand dövüşçüydü(hayali yüksek derece ). Ama ona göre bir çok gereksiz, karışık hareket vardı. Özellikle dini öğeler  dövüş sanatında gereksiz hareketler oluşturuyordu., bu tip hareketlerin sokakta hiçbir iş yapmadığını savunuyordu. Artık yeni bir tarz üzerine duruyordu.

Daha sık boks çalışıyordu Lee , özel hocalar tutuyordu. Tekvandonun babası bilinen John Rhee . bu hoca Lee’ye tekvando göstermiştir. Sonra Li Jan Jae (ölüm oyunundaki Judocu)Bruce ‘a Judo Aikido göstermiştir. Bu hoca şu anda Judo Grand Master’dır. Hocaların hiçbiri kalkıp da ‘’Biz ona şunları gösterdik, biz ondan iyiydik!’’ dememişlerdir. Çünkü Lee de onlara Wing Chun kung fu göstermişti. Hatta aksine Lee’nin kendilerinden iyi olduğununda bahsetmişlerdi.

Lee bunlarla yetinmedi, başka ek sporlarıda ustalık seviyesinde öğrendi. ABD’ye gittiğinden bu yana günde 8 saat, haftada 6 gün idman yaoıyordu.

1964’te düzenlenen Ed Parker turnuvasına şeref konuğu olarak çağırıldı.lee Jeet Kune Do kurucusu ve Çin kung fu ustası diye anons edildi. Bu turnuvada bütün yeteneklerini gösterdi. Özellikle 2.5 cm. yaptığı vuruş otedeki sandalyeye oturttu. Bütün dikkatler üzerindeydi. Çünkü daha önce böyle bir şey görmemişlerdi. Başta ünlü karate ustadı Ed Parker olmak üzere herkes etkilenmişti. Fury İn Red isimli belgeselde Ed Parker’ın oğlu anlatıyor:’’Bu hayatımda gördüm en hızlı ve en güçlü dövüşçü.’’ Turnuva  William Dooger  gözlerini kamaştırdı, ona dizi film teklifinde bulunduy. Sonra katıldığı bir dövüş turnuvası daha vardı. Lee’nin boks maçından sonra yaptığı ilk turnuva maçıydı. Buradaki maçların en uzunu 4 sn sürdü.En kısası 1.2 (bir nokta iki) . bu müthiş turnuvanın görüntüleri www.ebay.com’da var.Kendisiyle çalışan yönetmenlerden biri röportajında ,dövüş sahnelerinin çoğunu montajda yavaşlatmak zorunda kaldıklarını itiraf etmişti. Lee çok hızlıydı. Normal filmde saniyede 24 kere bulunurken Lee’nin dövüşlerindeki çekimler 32 kereye çıkıyordu. O yüzden filimlerini yavaş çekim gösteriyorlardı.

Lee tekliflerini kabul etti.Long Street ‘te oynadı. Ama Çinli olarak onu küçümsediler. Kato rolünü oynadığı Yeşil Arı dizisinde maskeli dövüşçüyü canlandırdı. Müthiş performans göstermesine rağmensadece gözleri çekik diye rolü David Carradine ‘ ye verdiler . Lee buna çok kızmıştır ve dizilerde oynamayı artık düşünmemiştir.

Hong Kong ‘a döndükten sonra film teklif ettiler .İlk filmi Big Boss çekildi ama filmde Lee’ye tam başrol vermediler, Lee ‘nin sözü tam geçmedi. İlk uzun metrajlı filmiydi bu,Çinli yapımcı Raymond Chow’un yeni kurduğu film şirketi  Golden Harvest ‘te çekildi Big Boss (Büyük Patron) . Film Hong Kong ve güney doğu Asya bölgesinde şimdiye kadar kırılmış bütün gişe rekorlarını altüst ederek büyük patlama yaptı. Bunun üzerine Asya miliyetçiliğinin işlendiği Fist Of Fury ( Öfkeli Yumruk) filmde oynadı. Lee’nin bu filimleride kendisine has tarzını görürüz.

Hong Kong film sanayinde avantür filmlerin hareketli sahneleriniBruce Lee Hollyvood tecrübesiyle yeni boyut kazandırmıştır.Dönemin süper starı Wang Yu bile onun altında bir role razı hale gelmişti. Sonra  Fist  of Fury çekildi.Filmde Asya miliyetçiliği ele alındı . Zamanın dünya taekvondo şampiyonuna teklif götürdü Bruce. Adamın cevabı şuydu ‘’ Bir film için senden dayak yemem ben! ‘’

Fist of Fury gişe rekoru kırdı . Halen de geçilemedi .Way Of Dragon ‘ı çekmek üzere Roma ‘ya gitti. Filmin çekimi için sadece 3 hafta izin vermişlerdi Lee’ ye İtalyan bakanlığı . Filmde C. Norris ‘i dövdü. İlk defa film dünyasında Amerikalı biri Çinli’den dayak yemiştir. Bu da Lee’nin Çinliler’ce sevilmesine yol açmıştır. Artık o kahramadı . Ölüm Oyunu ‘nun çekimlerine başladı.

Yaklaşık 100 dk. film çekmişti ama filmi yarıda bırakıp Warner Bross’un  Enter The Dragon filmine geçti. ABD- ÇİN ortak yapımı film en iyi dövüş filmi kabul edilir. Lee bu filmde birçok kişiyi dövmüştür gerçek hayatta . Çükü artık Hong Kong’lu film yapımcıları  Lee’yi yenene açık çek ve film teklif ediyorlardı. Lee bunların hiçbirinden dayak yememiştir.

Lee çekilen filmin güzel olması için dövüş sahnelerinin kareografisini düzenlerken gece gündüz demeden çalışıyordu. Hareketli sahneler için  uzun plan çekimler yapar ,yüksek tekmeler kullanır, Escriama’nın (silahlı dövüş sanatı) nunchaku, bo, kali, bıçaklar ve küçük Çin okları  gibi bütün silahlarını kullanarak  dövüş sahnesini atistlik  figürlerle süslerdi. Kalitesiyle kung fu sineması sektörüne  yeni boyut kazandırdı. Escriama  ustası  Dan Inosanto, Lee’nin özgür tarzı Jeet Kune Do ‘nun  kesinlikle gösteriye yönelik olmadığını ; aksine çok gerçekçi, fantezisi olmayan, vücut hareketlerine uygun spor olduğunu söyler. Lee’nin komple sporcu , Jeet Kune Do’nun da gerçek dövüşte  çok etkili sistem olduğunu hararetle savunur. Lee’nin çok iyi oyuncu olduğunu söyler, dövüş sanatını beyaz perdede fantastik şov olarak seyirciye sergilemeyi becerebildiğini söyler. İşte bu yüzdendir ki ,filmleri dünya sinema klasikleri arasına girmiştir. 3.filmi Way Of  The Dragon (ejderin yolu ) oldu. Bu filde Lee ‘nin yanında yardımcı oyuncu olarak Amerika’da  7 defa karete şampiyonu olmuş Chuck Norris ‘i görüyoruz . Filmin final mücadelesinde adeta Karete ve Kung Fu ‘nun üstünlük mücadelesi sergileniyor. Lee’nin her filminde diğerine nazaran  yenilikler göze çarpar. Lee’yi zirveye taşıyan film , Dan İnosantio ve Kerim Abdulcebbar ‘la oynadığı (ölüm oyunu) ‘dur

Bu yıllarda sırtından ciddi rahatsızlandı . Doktorlar dövüş sanatlarını kesinlikle bırakmasını , iyileşmesi için yataktan çıkmaması gerektiğini söylediler. Bu onun hayatının en kötü dönemidir. 6 ay yatakta sırtüstü kaldı am beynini çalışmaktan alıkoymadı. Bu esnada Tao Of Jeet Kune Do adlı kitabı yazmaya başladı, bitiremeden hayata veda etti. Kitabını ölümünden sonra karısı tamamladı.

ABD filmlerinde başrol oynamayı çok isteyen ama bunu başaramayan Lee 4. filmini çekerken Amerikalı yapımcılardan başrol  oynayacağı film teklifi geldi. Bunun üzerine Ölüm O yunu filmini yarıda bırakıp Çin-Amerikan ortak yapımı (Ejder Kalesi) filmini çekti. Amerikan sinemasında ve Uzakdoğu film sanayinde süper starlığa yükselen Lee Ölüm Oyunu filmini tamamlayamadan öldü.

Ölümünden çok az zaman önce doktora göründü ve doktor Lee’nin 18 yaşındaki gencin vücuduna sahip olduğunu söyledi. Hayli sağlıklıydı.

20 Temmuz 1973’te Bruce Lee’nin ölümünü çevreleyen şartlar  Asya’da bilinmezlik fırtınası  ve dünyanın her tarafında ölümüne dair bir sürü iddianın gezindiği trajedi olarak kaldı. Beden sağlığının çok iyi olduğu biliniyordu . Ölümünün anormal sebeplerden olabileceği düşünülüyordu..

Ejder Kalesi’ni  bitirenLee yarım kalan Ölüm Oyunu için Hong Kong ‘a döndü. Tabi kimse gelecek felaketi bilemezdi. Betty’nin de başrol oynayacağı (Ölüm Oyunu ) adlı filmini bitirmek için yapımcısı  Raymond Chow’la görüşmek üzere  Betty’nin dairesine gitti . öğleden sonra ,akşam tekrar konuşmak üzere onlardan ayrıldı. Başağrısından şikayet eden Bruce ‘a Betty her zaman kendisinin  de kullandığı bir aspirin karışımı olan Eguogesic vardi. Bruce uzanmak için odasına gitti. Raymond akşam niçin gelmediklerini öğrenmek için onları aradığında Betty , Bruce uyuya kaldığını söyledi. Raymond Betty’nin dairesine gidip Bruce’u kaldırmaya çalıştı ama başaramadı. Panik oldular. Betty doktor çağırdı. Onu kurtarmak için yapılan birçok başarısız denemeden sonra ambulans geldi . Küçük ejder hastaneye gittiğinde ölüydü. Acilde kalp ve solunuma müdahale edildi ama hayat belirtisi yoktu.

Ölümünün beynindeki tümörden olabileceği söylendi. Bunun doğuştan mı, sonramı ortaya çıktığı meçhuldü ama kafasında heran patlamak üzere olan hasar görmüş damar vardı. Ölümlünden 2 ay önce beyin travması geçirdi. Lee’nin ölümüyle Hong Kong yasa boğuldu. Binlerce kişi sokaklara döküldü , son yolculuğunda yalnız bırakmadı. Kalabalığı durdurmak için polis barikatlar kurdu. Diğer trajedi ise oğlu Brandon Lee de babasının yanına gömüldü . Kendisinin ve oğlunun mezarı dünyanın dört bir yanından gelenlerce ziyaret edilir.

Son zamanlarında kiseye güvenmemeye başladı Lee; kendisini yalnız bırakan ,dünya düzenini ekonomik ve siyasi yollarla elinde bulunduran Yahudi çarkının karşısında eğilmedi. Amerika’da bir Amerikalı yıldız ;öyle böyle değil , süper bir karete ustası olan Chuck Norris ‘i onların en etkin silahı olan beyaz perdede yendi. Tek başına para babaları ve onların kiraladığı mafyaya rağmen kendi kurallarınca ilerledi. Kısacık bir ömre 4 film ve milyonlarca hayran sığdırarak ölmeyen efsaneler arasına karıştı.

 

 

Bruce Lee’nin Özlü Sözleri

“Bardağın içindeyken bardağın şeklini, şişenin içindeyken şişenin şeklini alan su gibi ol.”
“Su gibi şekilsiz ol.”
“Teknik bilgiler Kung Fu’nun başlangıcıdır, önemli olan felsefesini özümseyebilmektir.”
“Etrafta birçok şeyi yapabileceğini iddia eden şişman insanlar var, ama buna inanmıyorlar.”
“Öğrenileceklerin sonsuz olduğu dünyamızda ‘üstat’ kelimesine inanmam.”
“Gerçek gözlem insan kendisini örneklerden arındırdığında başlar.”
“Bazı insanlar uzun, bazı insanlar kısadır.”
“Eğer herkes Uzakdoğu sporlarını aynı şekilde uygulasaydı, hangi insan tipi doğruyu uyguluyor olurdu?”
“Eğer bir konu üzerinde çok düşünürsen onu gerçekleştirecek zamanın kalmaz.”